Świat Zofii

Jostein Gaardner
Świat Zofii
Cudowna Podróż W Głąb Historii Filozofii
Przekład Iwona Zimnicka


Książka ta nie powstałaby bez wsparcia i zachęty Siri Dannevig. Dziękuję także Maiken Ims za cenne komentarze po przeczytaniu rękopisu. Szczególne podziękowania składam Trondowi Bergowi Eriksenowi za trzeźwe uwagi i wieloletnią fachową pomoc.


Komu trzy tysiące lat
nie mówią nic,
niech w ciemności niewiedzy
żyje z dnia na dzień.

Goethe

Jostein Gaardner - "Świat Zofii"


CYTATY:

Czym jest życie? Szaleństwem?
Czym życie? Iluzji tłem,
Snem cieniów, nicości dnem.
Cóż szczęście dać może nietrwałe,
Skoro snem życie jest całe
I nawet sny tylko snem!



Faust umierając - spoglądając wstecz na swoje życie - mówi triumfalnie:

I wtedy mógłbym rzec: trwaj chwilo,
o chwilo, jesteś piękną!
Czyny dni moich czas przesilą,
u wrót wieczności klękną.
W przeczuciu szczęścia, w radosnym zachwycie,
stanąłem oto już na życia szczycie!

Gdy tylko Faust umarł, Mefistofeles wykrzykuje:

Co „minęło „? - Myśl głupia, prostacza;
wszak mijanie a nicość-to samo oznacza!
Na cóż tworzenie wieczne, na cóż uganianie,
jeśli stworzone pada w nicości otchłanie?!
„Przeminęło!” - doprawdy powiedzieć trza śmiało:
co minęło - właściwie nigdy nie istniało, jeno tą złudą bytu kręciło się w kole!
Już ja wieczystą pustkę w zamian tego wolę.


Chwała bądź wiecznej wiośnie życia,
która stworzyła dobro wszelkie:
bytom najmniejszym powstać dano,
jedynie forma ich przemija.
Przez lat miliony życie kwitnie
i nieustannie pnie się w górę,
światy mijają i powstają,
z gatunków się gatunki rodzą.
Któryś jest kwiatem wiosny życia,
wstąp w jego radość ty, co żyjesz,
aby korzystać w ludzkim kształcie,
na cześć Wieczności, z toku czasu.
Wstąp w nieprzerwany trud Wieczności,
swobodnie wdychaj wieczny dzień.

BJ0RNSTJERNE BJ0RNSON



Cały świat to scena,
A ludzie na nim to tylko aktorzy.
Każdy z nich wchodzi na scenę i znika,
A kiedy na niej jest, gra różne role.


Życie jest tytko przechodnim półcieniem,
Nędznym aktorem, który swoją rolę
Przez parę godzin wygrawszy na scenie
W nicość przepada - powieścią idioty,
Głośną, wrzaskliwą, a nic nie znaczącą.

Makbet